Przejdź do zawartości

Sun Liren

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Sun Liren
ilustracja
generał generał
Data i miejsce urodzenia

8 grudnia 1900
Lujiang

Data śmierci

19 listopada 1990

Przebieg służby
Lata służby

1927–1955

Siły zbrojne

Narodowa Armia Rewolucyjna

Główne wojny i bitwy

wojna chińsko-japońska,
chińska wojna domowa

Odznaczenia
Order Imperium Brytyjskiego od 1936 (wojskowy) Krzyż Komandorski Orderu Łaźni (Wielka Brytania) Oficer Legii Zasługi (USA)
Sun Liren
Nazwisko chińskie
Pismo uproszczone

孙立人

Pismo tradycyjne

孫立人

Hanyu pinyin

Sūn Lìrén

Wade-Giles

Sun Li-jen

Sun Liren (ur. 8 grudnia 1900, zm. 19 listopada 1990) – chiński wojskowy, generał kuomintangowski, nazywany „Rommlem Wschodu”.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z prowincji Anhui. Studiował inżynierię lądową na Uniwersytecie Tsinghua, który ukończył w 1920 roku. Przez krótki okres na początku lat 20. był członkiem chińskiej reprezentacji narodowej w koszykówce[1]. Następnie wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie do 1925 roku studiował na Purdue University w stanie Indiana. W tym okresie zdecydował się wstąpić do wojska i walczyć przeciwko zagrażającej Chinom agresji japońskiej i radzieckiej. Po sfałszowaniu metryki wstąpił na Virginia Military Institute, którą ukończył w 1927 roku. Po powrocie do Chin zaciągnął się do Narodowej Armii Rewolucyjnej Czang Kaj-szeka i wziął udział w ekspedycji północnej. W trakcie walk wykazał się dużym talentem strategicznym, szybko awansując na najwyższe stanowiska oficerskie. W 1930 roku otrzymał stopień pułkownika. Współpracował blisko z ministrem Song Ziwenem[1].

Podczas wojny chińsko-japońskiej w latach 1937–1945 operował wraz ze swoimi wojskami na terenie Birmy, broniąc przed Japończykami Drogi Birmańskiej, a następnie biorąc udział w otwarciu Drogi Ledo. Dzięki zasługom bojowym zyskał sobie uznanie generała Williama Slima. Jego formacja odniosła statystycznie najwięcej zwycięstw nad Japończykami spośród wszystkich chińskich jednostek walczących w II wojnie światowej.

Po wznowieniu w 1946 roku chińskiej wojny domowej został oddelegowany do walki z siłami komunistycznymi w Mandżurii. Jego brak decyzyjności oraz błędy strategiczne polegające na koncentracji wojska wokół utrzymywania miast i węzłów kolejowych zamiast walki w polu z przeciwnikiem przyczyniły się do klęski armii republikańskiej i skutkowały odsunięciem go do sztabu w Nankinie, z dala od bezpośredniego kontaktu z polem bitwy[1].

W 1949 roku ewakuował się wraz z rządem republikańskim na Tajwan, gdzie został mianowany głównodowodzącym wojsk Republiki Chińskiej. W 1951 roku otrzymał awans na generała[1]. Z czasem zaczął przejawiać coraz bardziej krytyczną postawę wobec polityki prowadzonej przez Czang Kaj-szeka. W 1955 roku został oskarżony przez ówczesnego szefa tajnej policji, Chiang Ching-kuo, o spiskowanie w celu obalenia rządu. Osadzono go w areszcie domowym, gdzie spędził 33 lata. Dopiero w 1988 roku Yuan Kontrolny oczyścił Suna ze wszystkich zarzutów[2]. W 2011 roku prezydent Ma Ying-jeou publicznie przeprosił za niesłuszne aresztowanie generała[3][4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Larry M. Wortzel: Dictionary of Contemporary Chinese Military History. Westford: Greenwood Press, 1999, s. 237-238. ISBN 0-313-29337-6.
  2. John F. Copper: The A to Z of Taiwan. Lanham: Scarecrow Press, 2007, s. 234. ISBN 978-0-8108-7644-6.
  3. General Sun Li-jen Virtually Reinstated. kmt.org.tw, 2011-01-24. [dostęp 2014-04-04].
  4. Belated justice for Taiwanese war hero. rthk.org.hk, 2011-01-24. [dostęp 2014-04-04].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Alan Axelrod: Encyclopedia of World War II. New York: Facts on File, 2007. ISBN 978-0-8160-6022-1.